18 sierpnia 2011

#3 Inne pieśni

Tytuł: Inne pieśni
Autor: Jacek Dukaj
Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie
Rok wydania: 2008

Czym jest Forma? Co sprawiło, że jesteśmy tacy, jacy jesteśmy? Kto uformował takich, a nie innych Nas?
Odpowiedzi na te pytania można znaleźć w Innych pieśniach. Jest to bowiem przewrotna opowieść uzmysławiająca nam, że zabawa w kameleona zmieniającego kolor w zależności od otoczenia nie jest niczym niezwykłym, a zmienianie masek odbywa się w sposób jak najbardziej logiczny.

Zastanówmy się przez chwilę - czy zawsze operujemy tym samym zestawem cech? Czy jedni ludzie nie sprawiają, że jesteśmy poważniejsi, a inni nie wywołują na naszych twarzach uśmiechu? Czymże to jest, jeśli nie przyjmowaniem ich Formy? Nie w każdym środowisku niektóre zachowania są mile widziane - jest to rzecz oczywista, jednak Jacek Dukaj pokazuje, że tak naprawdę jest to również element naszej kultury. Nigdy nie jesteśmy zupełnie sobą, chyba że okażemy się dość silni, by to inni przyjmowali naszą Formę, a nie na odwrót.

Inne pieśni pokazują wędrówkę człowieka od chwili całkowitego upadku do jego ponownego triumfu. Główny bohater - niegdyś wyśmienity strategos, Hieronim Berbelek - napotyka na swej drodze wiele trudności, poddaje się różnym Formom, a każda z nich wpływa na to, kim się ostatecznie stanie. Oczywiście niebagatelny wpływ ma tu również kobieta (nikt i nic nie jest w stanie zmienić mężczyzny tak bardzo jak przedstawicielka płci pięknej). Wszystkie wydarzenia okraszone są filozoficznymi wywodami, które dopełniają całokształtu książki i sprawiają, że oprócz zagłębienia się w fabułę, należy jeszcze przemyśleć kilka nierozwiązanych kwestii.

Nie będę wdawać się szczegółowo w fabułę, by nie popsuć efektu książki, wspomnę jednak krótko o samym autorze. Jacek Dukaj ma charakterystyczny styl, nie ukrywam, dość specyficzny. W wielu powieściach, w tym również w Innych pieśniach, można znaleźć nowe, nieznane zwierzęta, przedmioty, obiekty, co bywa chwilami niesamowicie męczące. Sama idea alternatywnego świata również nie jest niczym nowatorskim w prozie tego autora, a mimo to pokazuje zupełnie inną rzeczywistość niż te dotychczas przeze mnie poznane. Pozornie świat wydaje się całkiem podobny do znanej nam Europy, a jednak delikatne zmiany w nazwach miast, subtelne różnice geograficzne, fizyczne czy filozoficzne sprawiły, że objawiła nam się zupełnie nowa, może nawet trochę magiczna, Forma rzeczywistości. Widocznie zbyt długo przebywała pod anthosem pana Dukaja.

Opowieść może się chwilami wydawać nieco nużąca lub przydługa, jednak warto przetrwać kilka pozbawionych stron akcji, by dobrze zrozumieć postgombrowiczowskie przesłanie. Książka jest z pewnością warta uwagi i przemyśleń, które ze sobą niesie, chociaż do absolutnej klasyki bym jej nie zaliczyła.

6 komentarzy:

  1. Poluję na nią od jakiegoś czasu i jak znajdę w promocji, kupię na pewno:)
    Pozdrawiam!!

    OdpowiedzUsuń
  2. Ja ją pożyczyłam od Karodziejki i cieszę się, że spośród wielu innych książek wybrałam właśnie tę ;-)

    OdpowiedzUsuń
  3. Witaj śród Blogowej Braci :). Dukaj, co? My, poloniści, lubimy sobie żartować, że kto zrecenzuje Dukaja, będzie potrafił zrecenzować wszystko, także podziwiam wybór. Powodzenia!

    OdpowiedzUsuń
  4. Intueri, zdaję sobie sprawę, że recenzja nie jest najwyższych lotów, ale staram się stopniowo polepszać warsztat. Dziękuję za miłe słowa :)

    OdpowiedzUsuń
  5. Pamiętam, jak wypożyczyłam tą książkę z biblioteki i nie byłam jeszcze świadoma tego, w jaki sposób pisze dukaj. Przez pół książki zastanawiałam się, o co w niej właściwie chodzi i nie umiałabym jej teraz streścić;/ Ale to nie koniec moich przygód z Dukajem. Na mojej półce od pewnego czasu stoi "Lód" i straszy osoby które mnie odwiedzają swoją grubością;)

    OdpowiedzUsuń
  6. Radosiewko, Lód niestety wrócił do biblioteki zanim zdążyłam go dokończyć, ale planuję jeszcze w miarę szybko do niego powrócić. Również zapowiada się na dość ciekawą pozycję, choć może bez takiego przesłania jak Inne pieśni. Ale fakt - mojego tatę zszokował grubością :D

    A Dukaj to Dukaj. Tłumaczy niewiele i liczy, że czytelnik sam znajdzie odpowiedzi i powiąże niektóre fakty w jego alternatywnych światach.

    OdpowiedzUsuń