Teby - gra planszowa

Dzisiaj chciałabym Wam zaproponować nową serię tekstów dotyczącą szeroko pojętych gier planszowych i karcianych, czyli gier bez prądu. To, obok czytania książek, moje drugie hobby, chociaż niestety mocno zaniedbywane ze względu na brak stałej ekipy do grania. Czynnik ludzki sprawia dość dużo problemów (nie tylko przez sam fakt, że często jest równy 0), więc nie znajdziecie tutaj super ambitnych tytułów ani gier za kilkaset złotych, ponieważ zwyczajnie nie miałabym z kim w nie zagrać. Zdecydowanie częściej będą to gry rodzinne, ewentualnie imprezowe, czasem trochę bardziej rozbudowane, czasem mniej, jednak w większości mieszczące się w granicach zrozumiałych dla różnych typów graczy (od dzieciaków z podstawówki po rodziców).

Od razu wyjaśnię, że nie będę stosować oficjalnej terminologii (chociaż może się zdarzyć, jeśli zabraknie mi odpowiedniego słowa w cywilizowanym polskim języku, za co z góry przepraszam i proszę dopominać się o wyjaśnienia, jeśli cokolwiek będzie niezrozumiałe), ponieważ wpisy kieruję raczej do osób, które nie muszą wiedzieć, że grają w grę typu euro z mechaniką worker placement. No chyba że odezwą się głosy, że lepiej by było przygotowywać właśnie takie wpisy, to oczywiście mogę się dostosować :)

No to do dzieła! Na początek pójdzie odkrycie zeszłego roku, czyli Teby.

Cel gry

Gracze wcielają się w archeologów, którzy podróżują po Europie i zdobywają wiedzę niezbędną do osiągnięcia jak największej reputacji w zawodzie. Dzięki specjalistycznej wiedzy będą mogli pojechać na wykopaliska, odkrywać wspaniałe artefakty i urządzać wystawy. Reputację archeologa podnoszą również konferencje oraz szczególnie rozległa wiedza na temat wybranego obszaru. Należy jednak pamiętać, że sukces wymaga planu, odrobiny szczęścia i czasu. A tego ostatniego akurat nie ma zbyt wiele...

Ten, kto zyska najwięcej punktów reputacji, zostanie najlepszym archeologiem i zwycięzcą!

Niebieskiemu archeologowi spieszy się na wykopaliska w Egipcie.

Rozgrywka

Teby to gra planszowa, w której wcielasz się w archeologa. Najpierw zdobywasz wiedzę niezbędną do odbycia wykopalisk (logiczne, prawda? Trzeba wiedzieć gdzie jechać, czego szukać itp.), dodatkowo możesz zatrudniać pomocników, zdobywać narzędzia, wysłuchiwać plotek lub jeździć na konferencje.

Górny rząd od lewej: plotki o Krecie, wiedza specjalistyczna o Egipcie, konferencja, automobil, który skraca czas podróży, specjalistyczny sprzęt.

Dolny rząd od lewej: wiedza ogólna, kwit na ponowne wykopaliska na wybranym obszarze, zeppelin umożliwiający natychmiastowe przemieszczenie, pomocnik.

A kiedy już nauczysz się wystarczająco wiele o jakimś obszarze, możesz jechać na wykopaliska! I tu pojawia się pierwsza i jedyna tragedia tej gry. BEZUŻYTECZNY PIACH.

Z woreczka losuje się określoną liczbę żetonów, czyli artefaktów lub bezużytecznego piachu. Wiecie co jest najgorsze?
Bezużyteczny piach wrzuca się z powrotem do worka!

Liczba żetonów do wyciągnięcia zależy od posiadanej wiedzy specjalistycznej i ogólnej, plotek, liczby pomocników i sprzętu oraz czasu, który chcesz poświęcić na wykopaliska. Do obliczeń potrzebne jest koło czasu (na zdjęciu poniżej). Na górze (na niebieskim tle) ustawia się liczbę posiadanych punktów wiedzy, czarne liczby ze strzałką oznaczają liczbę tygodni, które spędzi się na wykopaliskach, a czerwone liczby oznaczają ile artefaktów (lub piasku) wyciągniesz z worka (częściej jest to piasek).

Jeśli będziesz grać z osobą z kompulsjami, np. ze mną, to pilnuj, żeby przez całą grę nie bawiła się kołem czasu.
To trudne, bo jest naprawdę fascynujące!

A kiedy masz już odpowiednio dużo artefaktów, możesz pojechać do miasta, w którym akurat organizują wystawę związaną z obszarami Twoich poszukiwań. Pamiętaj jednak, że wystawy nie trwają wiecznie! Jeśli będziesz zbyt długo zwlekać, może się okazać, że zostaną zastąpione innymi.

Muzeum w Berlinie jest zainteresowane wystawą dotyczącą Krety (potrzebujesz 1 artefaktu) oraz Grecji (2 artefakty).

O co chodzi z tym czasem?

W Tebach płaci się czasem. Oznacza to, że każdy ruch oraz podjęte działanie, np. zdobywanie wiedzy ogólnej, zajmuje określony czas (np.: z Paryża do Berlina jedzie się tydzień, ponieważ mają bezpośrednie połączenie, a nauka może zająć kolejnych kilka tygodni). W związku z tym nie ma określonej kolejki, ponieważ ruch zawsze wykonuje ten gracz, który aktualnie jest na końcu, czyli do tej pory wykorzystał najmniej czasu.

Teraz czas na ruch czerwonego archeologa, ponieważ wciąż ma 2 tygodnie straty do niebieskiego archeologa.

Zwróć uwagę na pola dookoła mapy. Odpowiadają 52 tygodniom. Gra może trwać minimalnie 2 lata (przy czterech graczach), a maksymalnie 3 lata (przy dwóch graczach). Dzięki temu jest doskonale wyważona i daje szansę na odpowiednie wyeksploatowanie artefaktów. Rozgrywka trwa mniej więcej tyle samo czasu i dobrze się spisuje bez względu na liczbę graczy (co jest rzadkością, bo na ogół gry kiepsko "chodzą" na dwie osoby).

Żałuję, że nie mam niemieckiej wersji - ma mniejsze karty, więc nie zapychają całej planszy, no i ten Griechenland...
Nikt mi nie wmówi, że to brzydka nazwa.

Skrócone zasady

Na początku tury ustala się kolejność graczy (zaczyna ten gracz, który do tej pory wykorzystał najmniej czasu).

Gracz wykonuje jedną z akcji:

• bierze kartę badacza (np. wiedzę specjalistyczną);
• idzie na wykopaliska;
• organizuje wystawę;
• w Warszawie może wymienić cztery aktualnie wyłożone karty na nowe.

Niebieski archeolog ma 5 punktów wiedzy specjalistycznej oraz 1 punkt wiedzy ogólnej (kartę widać w lewym górnym rogu), więc na kole czasu ustawiłby 6 na niebieskim tle.

Zakończenie gry

Gra trwa określony czas. Gdy ostatni gracz minie 52 tydzień 1903 roku, nadchodzi czas na zweryfikowanie reputacji zdobytej przez archeologów. Podlicza się punkty za rzadkie artefakty, oblicza się liczbę konferencji oraz zorganizowanych wystaw, a na końcu sprawdza, kto jest specjalistą w poszczególnych kategoriach wiedzy specjalistycznej, np. kto jest znawcą Mezopotamii. Gracz, który uzyskał najwięcej punktów zostaje najbardziej znanym i cenionym archeologiem i zwycięża!

Naprawdę nie wiem, dlaczego na zdjęciu dałam odsłonięty stos kart akcji...

Podsumowanie

Gra zachwyciła mnie mechaniką i tym, że jest tak niesamowicie spójna i klimatyczna, że tłumaczenie jej zasad sprawia czystą przyjemność (a nie ukrywajmy - na ogół to horror). Reguły gry bez problemu rozumieją kobiety, panowie po dwóch-trzech rozgrywkach wciąż potrafią pytać niektóre o szczegóły (sprawdzone na bardzo małej próbie, więc to mógł być zbieg okoliczności ;) ). Nie wiem, jak z młodszymi dziećmi, ale wydaje mi się, że bez problemu powinny zrozumieć zasady. 

Teby to świetnie wyważona gra rodzinna, która sprawia taką samą przyjemność przy dwóch, trzech i czterech graczach. Polecam, ponieważ każda rozgrywka jest inna. Wiele zależy od rodzaju zbieranych kart i szczęścia w losowaniu artefaktów. Strategii na wygraną jest co najmniej kilka, ale czasami może się okazać, że inni skutecznie pokrzyżują nam szyki. Oficjalnie w Tebach nie ma negatywnej interakcji, ale jak nazwać sytuację, w której ktoś specjalnie pędzi do Palestyny, żeby zgarnąć przed Tobą kilka artefaktów? No jak?! Ale poza tym to naprawdę sympatyczna i klimatyczna gra familijna :)

Tytuł: Teby
Autor: Peter Prinz
Wydawnictwo: Rebel, Quinn Games
Liczba graczy: 2-4 graczy
Wiek: 8+
Czas rozgrywki: 60 minut

Ten czerwony archeolog mi się nie podoba. Won! O, woreczek. Czy w środku jest coś smacznego?

---
Jak Wam się podoba pomysł recenzji gier planszowych? Trafiony, nietrafiony? A jak styl? Lepszy byłby bardziej "instrukcyjny", żeby było dokładnie wiadomo, jak rozegrać daną grę, czy bardziej "ciekawostkowy"? A może jest idealnie? Czekam na Wasze opinie :)